زیره

زیره

نام انگلیسی: Caraway

نام علمی: Carum carvi L

تیره : Umbelliferae

شرح:زیره گیاهی دو ساله است که در سال اول طوقی مرکب از 2-3 برگ شانه ای دراز تشکیل می دهد. در سال دوم ساقه ای به طول 20- 100 سانتیمتر با برگ های کم و چترهایی از گل های سفید کوچک ایجاد می کند. طول میوه آن3-5 سانتیمتر و مستطیلی است و بر حسب زیستگاه در فاصله ماههای تیر تا آبان می رسد.

قسمت مورد استفاده: میوه رسیده.

زیستگاه و گردآوری: در چمنزارها و مراتع مرطوب اروپا، بیشتر در ارتفاع 800- 2000 متری می روید. در سراسر بریتایا پراکنده است ولی خیلی بندرت در محل های مرطوب بومی می شود. برای گردآوری میوه های قهوه ای چترهای رسیده گیاهان وحشی را قطع می کنند تا کاملا برسد. برداشت محصول در تیرماه سال دوم با قطع کامل گیاه صورت می گیرد و به صورت دسته کرده می گذارند تا برسد.

ایران: زیره سیاه در نواحی شمال غربی ایران، نهاوند، البرز، نواحی جنوبی ایران، بلوچستان و ارتفاعات 3000 متری کوه لاله زار کرمان می روید.

ترکیبات و اثر: زیره مقدار زیادی اسانس فرار دارد که ترشح شیره های گوارشی را تحریک می کند. اثر قابل ملاحظه ای در جلوگیری از ایجاد بادهای اضافی در روده و درمان اسهال دارد.

مصرف: دانه زیره را یا می جوند و یا یک نوک چاقو از گرد گیاه را با آب مخلوط می کنند. برای تنبلی اعمال گوارشی، باد یا درد روده مصرف می شود. همچنین می توان تیزان ( یک قاشق مربا خوری از میوه له شده زیره را با نیم لیتر آب دم کنید و بگذارید بماند ) یا عرق زیره را خورد.

زیره ترشح غدد شیری را تحریک می کند. اسانس زیره به مقدار زیادی در صنایع غذایی به کار می رود.