اسپند

اسپند

نام انگلیسی:

نام علمی:Ruta graveolens L

تیره:Rutaceae

شرح:گیاهی پرپشت، پایا با ساقه های گرد و منشعب زیاد است. برگهایی متناوب و تک شاخه ای به طول 5/1 سانتیمتر دارد که هر برگچه آن دوباره به سه برگچه دیگر تقسیم می شود. برگچه های ستبر و دارای غدد روغندار نیمه شفاف و کوچک است. قطر گلهای آن 12 میلیمتر، چتری شکل با 4 تا 5 گلبرگ به رنگ زرد مایل به سبز و قاشقی شکل است. در فاصله ماههای خرداد تا مرداد شکوفه می دهد. بوی معطری دارد و مزه اش تند و گس و کمی تلخ است.

قسمت های مورد استفاده: تمام قسمت های گیاه ( یا فقط برگها ) به شکل تازه ی خشک.

زیستگاه و گردآوری: بومی مناطق مدیترانه ای است. ولی سالهاست در بریتانیا کاشته می شود. آنرا در سایه می خشکانند.

ایران: در حاشیه کویرها ایران در مسیر راه تهران به اصفهان، تهران به قزوین اطراف کرج، جاده تفرش، بوشهر و نواحی شمالی می روید.

ترکیبات و اثر: حاوی اسانس فرار، یک تانن، آلکالوئیدهای مشتق از کومارین فلاونویید گلیگوزیدی به نام روتوزید ( rutoside ) است. مقادیر زیاد اسانس فرار آن سمی است. اسپند جریان خون را در اندامهای شکم بخصوص رحم بهبود می بخشد. ممکن است این اثر با تاخیر شروع شود. همچنین یک محرک موضعی است و خاصیت اشتهاآور، پیشاب آور و ضد اسپاسم دارد. جریان خون داخل مویرگی را نیز افزایش می دهد. مقادیر زیاد آن سمی است و با سرگیجه و حالت آشفتگی همراه است.

مصرف: به علت سمیت باید با احتیاط خورده شود و در دوران بارداری بهیچوجه مصرف نشود. تیزان آن به شکل کمپرس برای رفع التهابات چشم بکار می رود. برگهای تازه آن را می توان بر روی زخمها مالید.